Polis Memuru Memleketine Gidebilir Mi?
Bir polis memurunun görevi, çoğu zaman ailesinden, doğup büyüdüğü topraklardan ve sevdiklerinden uzak bir hayatı göze almayı gerektirir. Ancak yıllarca uygulanan katı yönetmelik kuralları, bu zorunluluğu insani gerekçeler karşısında bile esnetmiyordu. Doğduğu şehre dönmek isteyen, engelli çocuğuyla ilgilenmek zorunda kalan ya da şehit yakını olan pek çok personel, görev yeri yasakları nedeniyle çaresiz kalıyordu. İşte bu durum, son yıllarda yapılan kapsamlı yönetmelik değişiklikleriyle kökten değişti. Artık belirli şartları sağlayan polis memurları, kendi nüfusa kayıtlı oldukları illere tayin hakkı elde edebiliyor. Peki kimler bu haktan yararlanabilir, hangi sağlık ve ailevi sebepler bu yasağı deliyor? Tüm detaylarıyla anlatıyoruz.
Bu yazıda, Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin en güncel hâliyle, kimlerin bu haktan yararlanabileceğini sade ve anlaşılır biçimde ele alıyoruz.
Polisler Kendi Memleketlerine Atanamaz mıydı?
Evet. Yönetmeliğin 7. maddesine göre erkek polisler kendi nüfusa kayıtlı oldukları illere, kadın personeller ise evlenmeden önceki memleketlerine atanamazdı.
Ancak:
- Büyükşehir belediyesi olan illerde bu yasak sadece merkez ilçeler için uygulanır.
- Örneğin; İstanbul’a atanmak serbesttir ama memleketi Kadıköy olan bir polis Kadıköy’e atanamaz.
İşte bu genel yasak, bazı özel durumlar için esnetildi ve birçok personel için memlekete tayin yolu açıldı.
Yönetmelikteki Yeni Düzenlemeyle Kimler Memleketine Tayin Olabilir?
Madde 7/1-d’ye göre aşağıda sayılan durumlara sahip polis memurları ve yakınları, memleket tayin yasağından muaf tutulur. 2025’te yapılan son değişikliklerle bu kapsama giren kişi sayısı önemli ölçüde arttı.
1. Şehit, Gazi ve Malul Yakınları
Aşağıdaki kanunlar kapsamında hayatını kaybeden veya görev malulü olan personelin;
eşi, annesi, babası, çocukları, çocuklarının eşleri, kardeşleri ve kardeşlerinin eşleri memleketine atanabilir:
- 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu
- 2330 sayılı Nakdi Tazminat Kanunu
- 5233 sayılı Terörden Doğan Zararların Karşılanması Kanunu
- 1005 sayılı İstiklal Madalyası Kanunu
- 5510 sayılı SGK Kanunu m.47
- 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu mülga m.45, 56 ve 64
Not: 2025’te yapılan değişiklikle bu kanunların tamamı kapsama dahil edilmiştir. Önceden sadece 3713 ve 2330 yer almaktaydı.
2. Vazife Malûlü İdari Polis ve Yakınları
Vazife malûlü olan idari polislerin de artık yalnızca eşi değil;
anne-baba, çocuk, damat/gelin, kardeş ve onların eşleri de memleket tayin hakkından yararlanabilir.
3. OHAL Gazileri ve Aileleri
7082 sayılı yasa kapsamında gazilik unvanı verilmiş personel ve tüm aile bireyleri de bu kapsama alınmıştır.
4. Engelli Bireyler ve Yakınları (%50 ve üzeri)
- Kendisi, eşi veya çocuğu hakkında %50 ve üzeri engelli raporu bulunanlar
- Sağlık Kurulu raporu ile belgelendirilmiş olmalı
(Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik’e göre)
5. Özel Gereksinimli Çocuklar
Aşağıdaki özel gereksinim kodlarına sahip çocukları bulunan personel:
- 3 – Orta Düzeyde ÖGV (%50-59)
- 4 – İleri Düzeyde ÖGV (%60-69)
- 5 – Çok İleri Düzeyde ÖGV (%70-79)
- 6 – Belirgin ÖGV (%80-89)
- 7 – Özel Koşul ÖGV (%90-99)
Bu durumda olan memurlar da memleketine tayin isteyebilir.
Yasak Kimler İçin Devam Ediyor?
- Yukarıdaki şartları taşımayan tüm personel için memlekete tayin yasağı geçerlidir.
- Ancak büyükşehirlerde merkez dışı ilçelere tayin mümkün olabilir.
- Bu istisnalar da sadece “kadro durumu uygunsa” değerlendirilir. Yani uygun pozisyon yoksa tayin yapılmaz.
Özel Harekât Personeli de Bu Haklardan Yararlanabilir mi?
Evet. Önceden “özel harekât branşlı personel” bu haktan istisna tutuluyordu. Ancak 6 Mart 2025’te yapılan değişiklikle bu kısıtlama kaldırıldı. Artık özel harekât mensupları da istisna kapsamında memleketlerine atanabilir.
İkinci Bölge Zorunlu Hizmetinden Muafiyet de Var mı?
Evet. 23. maddeye göre, yukarıda sayılan hak sahipleri (şehit/gazi yakını, %80 üzeri engelli birey sahibi vb.) sadece memlekete tayin değil, zorunlu ikinci bölge hizmetinden de muaf tutulur.
Özellikle:
- %80 üzeri engelli çocuğu olanlar
- Birden fazla engelli çocuğu olanlar
- ÖGV kodu 5, 6 veya 7 olan çocukları bulunanlar
memur talepleri halinde bu yükümlülükten muafiyet kazanabilir.
Tayin Talebi Nasıl Yapılır?
- Belgeler hazırlanır: Sağlık raporu, şehitlik/gazilik belgesi, kanun kapsamını gösteren resmi evraklar.
- Dilekçeyle başvuru yapılır.
- Kadro uygunluğu kontrol edilir.
- Uygun görülürse atanma yapılır.
Artık Sadece Devlet Değil, Aile de Gözetiliyor
Bu değişiklikler, Emniyet teşkilatında görev yapan binlerce polis memuru için sadece bir coğrafi hareket değil; vicdanen bir rahatlama, aileye bir nefes olmuştur. Özellikle engelli çocuğu olan personeller için artık görev değil, yaşam ön planda.
Yasak hâlâ genel kural olarak devam ediyor; ancak sosyal devlet ilkesiyle genişletilen bu istisnalar, polislerin insan olarak yaşadıkları gerçeklikleri daha fazla dikkate alan bir yapıya dönüşüyor.
KAYNAK : https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=923393&MevzuatTur=21&MevzuatTertip=5
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Polis memuru kendi memleketine tayin isteyebilir mi?
Evet, belirli şartları taşıyan polis memurları nüfusa kayıtlı oldukları illere tayin talebinde bulunabilir. Bu istisnalar şehit/gazi yakınları, görev malulü personel ve engelli bireylerin yakınlarını kapsar.
Polis engelli çocuğu varsa memlekete atanabilir mi?
Evet. Sağlık Kurulu raporuna göre çocuğunda %50 ve üzeri engel oranı ya da özel gereksinim düzeyi bulunan personel, memleket tayini hakkından yararlanabilir.
Özel harekât polisleri memlekete tayin olabilir mi?
2025’te yapılan değişiklikle birlikte özel harekât personeli de artık yönetmelik istisnası kapsamında memleketine tayin talebinde bulunabilir.
Şehit yakını olan polis memuru kendi iline atanabilir mi?
Evet. 3713, 2330, 5233, 1005, 5510 ve 5434 sayılı kanunlara göre hayatını kaybeden veya malul olan personelin yakınları memleket tayini hakkından faydalanabilir.
Polis ikinci bölge hizmetinden nasıl muaf olur?
Engelli çocuğu bulunan, özel gereksinim sahibi çocuğu olan veya yukarıdaki istisna gruplarına giren personel, sadece memlekete değil ikinci bölge hizmetinden de muaf tutulabilir.
Polis tayin dilekçesi nereye verilir?
İlgili belgeler ve sağlık/kanun kapsamına dair evraklarla birlikte İl Emniyet Müdürlüğü’ne başvuru yapılır. Kadro durumu uygunsa tayin işlemi gerçekleştirilir.
